Özel Gereksinimli Bireylerde Kardeş Etkileşimi
Özel gereksinimli bireylerin kardeşi, abla –abi ile iletişiminin temelleri ailede başlamaktadır. Kardeş ilişkileri diğer ilişkilerden daha duygusal daha değerli uzun süren bir ilişkidir. Kardeş ilişkilerini sağlıklı ve pozitif bir şekilde yönetmek sadece bireylerin davranışları ile kısıtlı bir süreç değildir. Anne baba yada bu konuda çok fazla sorumluluk düşmektedir. Özel gereksinimli bir bireyin aileye katılımı aile içi ilişkileri çok fazla etkilemekle birlikte kardeş ilişkilerini de etkilemektedir. Aile yaşanan bu sürece uyum sağlamakta zorlanmakta ve yeni sağlanacak dengeyi hep birlikte kurmaları gerekmektedir.
Aileler özel gereksinimli çocuklarının engel durumunu kardeşlerine anlatarak kabul etmelerini ve kardeşinin gelişiminde onlara destek olmalarını bekleyebilir. Fakat normal gelişim gösteren birey aile üyelerinin ütün ilgisini kardeşine yöneltmesine yönelik kaygı ve kıskançlık gibi içsel duygular yaşamalarına neden olabilir. Aileler her ne kadar bu durumu farketselerde daha çok bu durumu normalleştirmeye çalışır ve özel gereksinimli çocuğun sorunları ile ilgilenerek daha çok sorumluluğunu üstlenirler. Çocuklar Engelli kardeşlerine karşı olan sorumluluktan kaçmak isterler. Özel gereksinimli kardeşlerine karşı kıskançlık, düşmanlık, kızgınlık duygularından dolayı normal gelişim gösteren çocuklar suçluluk duyabilirler. Kendilerini sosyal çevrelerinden soyutlayabilirler, akran tepkileri yaşayabilirler.
Yaşanan bu duygusal ve davranışsal tepkiler, bireyden bireye farklılık göstermektedir. Ailenin çocukları ile geçirdikleri ortak kaliteli zamanlar, ailelerin normal gelişim gösteren çocuklarına özel gereksinimli bireyin engel durumu hakkında yapılan ayrıntılı açıklama zamanla normal gelişim gösteren bireylerin engelli kardeşlerine yönelik olumlu duygular geliştirdikleri gözlenmiştir. Özel tanılı bir kardeşle zaman geçirmek bireysel farklılıklara ilişkin anlayış, duyarlılık, sorumluluk, yeterlilik duygularına katkıda bulunmaktadır.
KAYNAK: PSİKOLOG YETER ERŞAHİN – MAVİ İLMEK ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ